Miljødirektoratet har lagt fram ein rapport om «Klimakur 2030» med 60 ulike tiltak. Ikkje uventa er eitt av klimatiltaka endra kosthald og redusert matsvinn. Så mykje som ein million dekar jordbruksareal kan gå ut av drift dersom tilrådde tiltak vert gjennomført.
Dette vil endre landet vårt. Det vil få dramatiske følgjer for busettinga i distrikta, og vere kritisk for norsk sjølvforsyning av mat. Rapporten er tydeleg på at omlegging av kosthaldet vil endre Norge. Sunnfjord er største landbrukskommunen i Vestland fylke. Landbruket representerer viktige arbeidsplassar og er livsgrunnlaget for mange, og den største private bedrifta i Førde er Nortura.
Vi har store ressursar på innmark og i utmark som berre er eigna til beitebruk og grasproduksjon. Kan det verkeleg vere berekraftig og miljøvenleg å la norsk matjord ligge brakk og gro att, medan importen av mat aukar, frå land som treng maten sjølv. Dette vil klimautsleppa i andre deler av verda.
Norge står for 2 promille av det totale utsleppa verda. Vi kan ikkje redde kloden, men vi kan vere eit godt forbilde. Vi kan kutte i klimautsleppa ved hjelp av betre dyrkingsmetodar, ny teknologi og bruke innkjøpsmakta. Vi kan innføre utsleppsfrie ferjer, miljøvennlege hurtigbåtar, bussar og el-fly på kortbanenettet. Og vi kan produsere meir rein fornybar energi. Berre i Vestland fylke har vi i dag ein vasskraftproduksjon på over 30 Twh, noko som utgjer omlag 25% av den norske vasskrafta.
Men vi må kunne oppretthalde ein klimavenleg matproduksjon på Vestlandet og i distrikts-Norge. Eg tvilar på at våre etterkomarar vil vere spesielt imponerte over at verdas rikaste land har raderer ut landbruket i store deler av landet utan særleg klimaeffekt. Her finst ikkje reelle alternativ til husdyrhald og grasproduksjon. Det er også det FN sitt klimapanel legg opp til. Dei peikar på at alle land har ansvar for å halde oppe eigen matproduksjon. Denne rapporten peikar derimot på at redusert norsk produksjon er løysinga for Norge.
Klimautfordringane skaper matkrise
I 2017 var om lag 124 millionar menneske ramma av svolt. Ved sida av krig og konflikt, så er klimaendring og ekstremver årsaka til auka global matkrise. Husdyra er ikkje årsaka til klimautfordringane. Husdyr som omdannar gras til mat og menneskeføde trengs for å dekke verda sitt matvarebehov. Vi må sjå på heilskapen i matproduksjonen.
Norsk landbruk har alt låge utslepp samanlikna med dei fleste andre land i verda. Det vert arbeidd kvar dag for lågare klimaavtrykk av norsk matproduksjon. Klimakrisa kan ikkje løysast ved å ofre norsk matproduksjon og sette sjølvforsyninga i spel.